1 lipca 2023 r. przypada 454. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej – porozumienia pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego na sejmie walnym w Lublinie. Z inicjatywy lubelskich towarzystw kresowych w 2015 r. Rada Miasta Lublin ustanowiła 1 lipca Dniem Unii Lubelskiej. Starania w tej sprawie podjęły następujące organizacje: Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo- Wschodnich Oddział w Lublinie, Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział w Lublinie, Towarzystwo Przyjaciół Grodna i Wilna Oddział w Lublinie, Towarzystwo Przyjaciół Krzemieńca i Ziemi Wołyńsko-Podolskiej w Lublinie. Z tej okazji Miasto Lublin zaprasza mieszkańców na wydarzenia upamiętniające.

Serdecznie zapraszamy na koncert zorganizowany w ramach obchodu 454. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej.

Sobota, 1. lipca 2023 – Bazylika OO. Dominikanów

godz. 18:00 – msza św.
godz. 19:00 – koncert Chóru Kameralnego „Aidija” z Wilna pod dyrekcją Romualdasa Gražinisa.

Wilno – miasto partnerskie Lublina – świętuje w tym roku jubileusz 700-lecia.

W programie koncertu znajdą się następujące utwory:
Wacław Augustinas – Tėvyne mūsų (Nasza Ojczyzna)
Anonim wileński – Hymn na koronację Zygmunta II Augusta
Dymitr Bortniański – Nechaj stane molitva moja (Niech się stanie moja modlitwa)
Wacław z Szamotuł – In te, Domine, speravi (W Tobie, Panie, zaufałem)
Henryk Jan Botor – Ave Maria
Śpiew galicyjski (aranżacja Romualdas Gražinis)
Dymitr Bortniański – Tebe poem (Śpiewamy Tobie)
Mykoła Łeontowycz – Dudaryk
Mykoła Łeontowycz – Szczedryk
Rodion Szczedrin – Ticha Ukrainskaja noch’ (Cicha ukraińska noc)
Wałentyn Silwestrow – Spi Isuse (Śpij, Jezu)
Romualdas Gražinis – Sutartinė (Pieśń starolitewska)
Vaclovas Augustinas – Anoj pusėj Dunojėlio (Po drugiej stronie Dunaju)
Prowadzenie: dr Andrzej Gładysz

Chór Kameralny AIDIJA został założony w 1989 roku w Szkole Artystycznej im. M. K. Čiurlionisa z inicjatywy Romualdasa Gražinisa. Młody i szczerze lubiany przez publiczność zespół, który wyróżnia się charakterystycznym brzmieniem i interpretacją utworów, regularnie przygotowuje i wykonuje nowe programy utworów kompozytorów litewskich i zagranicznych. W repertuarze chóru, który daje ponad 30 koncertów rocznie, mieści się muzyka od chorału gregoriańskiego po kompozycje z XXI wieku: miniatury chóralne w różnych stylach, duże dzieła wokalne, utwory na chór a cappella i chór instrumentalny. Szczególną uwagę AIDIJA poświęca utworom litewskich kompozytorów.
Chór występuje na Litwie, w krajach europejskich, Chinach, Gruzji, Izraelu. Również występuje na najważniejszych festiwalach i innych wydarzeniach kulturalnych, niejednokrotnie brał udział w międzynarodowych konkursach chóralnych w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Niemczech, na Łotwie. Chór zdobył wiele nagród jako najlepszy chór młodzieżowy, występował ze zdobywcą Oskara E. Morricone, a także w Parlamencie Europejskim w Brukseli z okazji obchodów 20. rocznicy odzyskania przez Litwę niepodległości. Chór również występował dla papieża Franciszka w czasie jego wizyty w Wilnie. AIDIJA ma w swoim dorobku nagrania dla litewskiego radia i telewizji, muzykę do filmów dokumentalnych i fabularnych, sztuki teatralne, chór wydał około 20 płyt CD i płytę winylową.

Chór AIDIJA jest wieloletnim uczestnikiem Międzynarodowego Festiwalu im. Tomasza Manna w Nidzie, a od 1996 roku wykonuje premiery utworów kompozytorów litewskich oraz prowadzi warsztaty z młodymi dyrygentami z całej Litwy i zagranicy.

Chór ściśle współpracuje z Muzeum Dziedzictwa Kościelnego. W latach 2011-2021 w gmachu muzeum odbyło się wiele koncertów, z których większość stanowiły programy edukacyjno-muzyczne, w tym wykłady o rodach szlacheckich Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz koncerty prezentujące muzykę kościelną. Od 2014 r. realizowany jest projekt wykładowo-koncertowy Musica sacra: arcydzieła muzyki kościelnej XIV-XXI w. Celem cyklu koncertów i wykładów jest przybliżenie publiczności chorału gregoriańskiego, dzieł kompozytorów renesansu i baroku, utworów twórców epoki klasycyzmu i romantyzmu, a także współczesnej muzyki sakralnej kompozytorów litewskich i zagranicznych.

Romualdas Gražinis (ur. 1962), dyrektor artystyczny i dyrygent chóru kameralnego AIDIJA, studiował dyrygenturę chóralną w Średniej Szkole Artystycznej im. M. K. Čiurlionisa w Wilnie, Litewskim Konserwatorium Państwowym, chorał gregoriański w Conservatoire de Paris oraz dyrygenturę w Conservatoire de Boulogne, gdzie był uczniem prof. P. Calmelet. W 1994 r. uczestniczył w kursach doskonalenia dyrygentów w Królewskiej Akademii Muzycznej w Kopenhadze.

Od 1982 r. był członkiem Wileńskiego Zespołu Muzyki Nowej, w latach 1985-1987 podczas służby wojskowej organizował w jednostce orkiestrę dętą i zespół muzyki dawnej, a od 1989 do 1995 r. był członkiem chóru Katedry Wileńskiej Cantores chorales St. Casimiri. W latach 1993-1998 i 2005-2006 pracował jako wykładowca śpiewu w Seminarium Duchownym św. Józefa w Wilnie. W latach 2006-2016 był członkiem i pierwszym kantorem Schola cantorum Vilnensis.

Od 1983 roku R. Gražinis pracuje jako dyrygent chóralny i chórmistrz w Wileńskiej Szkole Artystycznej im. M. K. Čiurlionisa. Od 1994 r. jest kierownikiem artystycznym i dyrygentem szkolnego chóru mieszanego. Jest stałym dyrygentem litewskich Festiwali Pieśni. W 2013 r. został laureatem Nagrody Kultury i Sztuki Rządu Republiki Litewskiej. Jego dawni uczniowie studiują i są zatrudniani jako dyrygenci na całym świecie.

Program obchodów Dnia Unii Lubelskiej w 454. rocznicę zawarcia unii polsko-litewskiej (1 lipca 1569 r.)

1 lipca 2023 r. (sobota)
godz. 11:00 – złożenie wieńców pod pomnikiem Unii Lubelskiej przy Placu Litewskim
godz. 13:00 – otwarcie wystawy czasowej pt. OBRRAZ z udziałem artystów: prof. S. Marca, prof. K. Gliszczyńskiego, dr hab. Ł. Huculaka, L. Twardowskiego i prof. T. Zawadzkiego; kurator dr hab. Marcin Lachowski – Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, pl. Litewski 3
godz. 18:00 – msza święta w 454. rocznicę zawarcia Unii Lubelskiej – Bazylika oo. Dominikanów pw. Św. Stanisława Biskupa Męczennika, ul. Złota 9
godz. 19:00 – koncert pt. “Sub Tuum Praesidium” – Pod Twoją obronę” w wykonaniu Chóru Kameralnego „Aidija” z Wilna pod dyrekcją Romualdasa Gražinisa – Bazylika oo. Dominikanów pw. Św. Stanisława Biskupa Męczennika, ul. Złota 9
godz. 21:30 – pokaz multimedialny pt. „Unia Narodów” na fontannie na Placu Litewskim

2 lipca 2023 r. (niedziela)
godz. 12:00 – flashmob (ok. 20 minut) w wykonaniu Chóru Kameralnego „Aidija” z Wilna pod dyrekcją Romualdasa Gražinisa – Plac po Farze na Starym Mieście

Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.

Wizyta i występy Chóru Kameralnego „Aidija” z Wilna zostały zorganizowane dzięki staraniom, współpracy i finansowaniu przez Miasto Lublin, Ambasadę Republiki Litwy w Warszawie i Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II oraz dzięki Zgromadzeniu Ojców Dominikanów w Lublinie. Projekt jest także finansowany przez Litewską Radę Kultury.