Zapraszamy na koncert kolęd w wykonaniu
Narodowej Kapeli Bandurzystów Ukrainy
Mayborody
Piątek, 6. stycznia 2023; godz. 13:00
Bazylika Ojców Dominikanów, ul. Złota 9.
W programie ukraińskie i polskie kolędy.
Zespół liczy 50 mężczyzn, którzy śpiewają i grają na bandurach – instrumentach strunowych, wyrosłych z dawnej kobzy i liry. To niełatwy do opanowania instrument. Bandurzyści posługują się instrumentem nazywanym bandurą kijowską (powstała w 1918 r.), kiedy to do bandury klasycznej dodano więcej strun. Współcześnie istnieje kilka typów i rozmiarów bandury kijowskiej. Prima lub czernihiwka (od nazwy fabryki), posiada 12 strun basowych i 43 sopranowe, strojone chromatycznie w pięciu oktawach. Jej wersja koncertowa ma 62-65 strun i mechanizm zmiany stroju zapożyczony z harfy. Wersja dla dzieci ma 42 struny. W orkiestrach używa się także wersji altowej, basowej i kontrabasowej. Bandura kijowska to obecnie najpopularniejsza wersja tego instrumentu.
Kapela rozpoczęła działalność w 1918 r. z inicjatywy hetmana Pavlo Skoropadskiego. Założycielem i pierwszym liderem zespołu był Wasyl Jemets – utalentowany bandurzysta z obwodu charkowskiego. Zespół otrzymał nazwę Pierwszy Chór Kobzarski. W 1935 r., po połączeniu ze słynną wówczas Połtawską Bandurą Band, grupa została przemianowana na „Ukraińska Państwowa Kapela Bandura Band”. Po zakończeniu II wojny światowej, w kwietniu 1946 r. zespół wznowił działalność pod kierunkiem Ołeksandra Minkiwskiego. W 1983 r. grupa została laureatem Państwowej Nagrody Ukrainy im. Tarasa Szewczenki. W 1995 r. została nazwana imieniem Georgy Maiboroda, w 1997 r. otrzymała status „Narodowej”.
Wydaje się, że zespół wszystko opanował do perfekcji. Podczas występów zachwycają bowiem: precyzyjne opracowanie i wykonanie każdego utworu, czasem majestatyczne, czasem dramatyczne, ale połączone też z błyskotliwym humorem, elementami współczesnego folku i kozacką charakteryzacją. Warto też zwrócić uwagę na bardzo ciekawe aranżacje, a szczególnie prawdziwe, „głębokie” męskie głosy, przywołujące słyszane w cerkwiach wielogłosowe śpiewy pieśni, oparte na męskich głosach; basie i barytonie. Śpiewy wykonują soliści jak również połączone głosy zespołu.
Z Kapelą w różnych latach współpracowali artyści znani także poza granicami Ukrainy. Należeli do nich: Iwan Kozłowski, Borys Hmyria, Anatolij Sołowianenko, Dmytro Hnatiuk, Diana Petrynenko, Maria Stefyuk, Olga Nagorna, Serhij Kownir, Wasyl Sawenko (Wielka Brytania), Serhij Magera, Taras Sztonda, Nina Matwienko, Wiktorii Łukyanets, czy Susanna Chakhoyan.
Przez 33 lata (1977-2010) zespołem kierował Narodowy Artysta Ukrainy Mykoła Hvozd. To era aktywnych poszukiwań twórczych i rozwoju zespołu do poziomu wiodącej grupy artystycznej, która godnie reprezentuje narodową muzykę i kulturę chóralną w Ukrainie i za granicą.
We wrześniu 2013 r. dyrektorem generalnym i artystycznym zespołu został słynny chórmistrz, dyrygent chóru, pedagog, Narodowy Artysta Ukrainy, Jurij Kurach.
W ostatnich latach zespół często koncertował w miastach i wsiach obwodu donieckiego i ługańskiego. Występy zespołu podnoszą patriotycznego ducha żołnierzy, którzy obecnie walczą w obwodach donieckim i ługańskim, dają chwile spokojnego życia wojskowym i mieszkańcom obszarów frontowych, dodają pewności siebie.
Jak mówi dyrektor Zespołu “W tym trudnym czasie chcemy opowiedzieć więcej o duchu narodowym Ukraińców, a także wesprzeć nasze wojsko walczące o wolność naszego kraju”.
Koncert odbywa się pod hasłem: „Z Ukrainą w sercu”. Jest to seria koncertów charytatywnych w Europie, połączona ze zbiórką funduszy na potrzeby ofiar rosyjskiej agresji i kultury ukraińskiej.
Na wyjazd z Ukrainy i występy w Polsce, Kapela ma pozwolenie od swoich władz, w tym Ministerstwa Obrony.